Page 68 - C110211
P. 68

یربج یاه ترابع و ایوگ یاه ناوت : 3 لصف

                                                                    تیلاعف

          ار اهنآ لصاح ناکما تروص رد و هتشون یلاکیدار لکش هب ار ریز یاه ترابع زا کیره
                                                                .دیروآ تسد هب
                 1                       1                       1              دنتسه  یزیر  رایسب  تادوجوم  اه یرتکاب
                    3
                                         2
               2 3  = 2                   3 =                   64 =            روضح اج همه رد  فلتخم عاونا رد هک
                                                                 6
                 1                       1                       1
                                                                 4
                                         4
                 7
                 5 =                    6 =                     81 =            هقیقد 20 هلصاف رد اه یرتکاب رتشیب .دنراد
                                                                                دنناوت یم و دنسر یم دوخ دشر رثکادح هب
                                                                    تیلاعف      یطیحم طیارش رد .دننک لثم دیلوت هب عورش
                                                                    m           ریثکت  یدایز  تعرس  اب  یرتکاب  ،بسانم
                                                                    n
                  ؟مینک یم باسح هنوگچ ار دنتسه یعیبط ددع ود n و m و a >0 هک  a لصاح   هقیقد 20 زا دعب یرتکاب کی ًلاثم .دوش یم
                             ؟میدرک لمع هنوگچ تسه ناتدای یعیبط یاهامن اب ناوت ثحبم رد   20 زا دعب و دوش یم لیدبت یرتکاب ود هب
                                                                                دوش یم لیدبت یرتکاب راهچ هب رگید ٔهقیقد
                    2*3
               6
                         2 3
              2  =2  =)2 (                                )ناوت برض هدعاق(
                                                                                ،هقیقد 20 ره هلصاف رد ،بیترت نیمه هب و
                               :مینک لمع هباشم قیرط هب میناوت یم مه ایوگ یاه ناوت دروم رد
                                                                                بیترت هب و دوش یم ربارب ود اه یرتکاب دادعت
               2    × 2  1  1                  8    8 × 1     1                 ... و 256 و 128 و 64 و 32 و 16 و 8
                                                                 3 8
                               3 2
                                                              3
                          2 3
              2 3  = 2  3  = () = 2           5 3  = 5  3  = (5 8 ) = 5
                         2
                                                                                ریثکت  شور  نیا  رگا  .دیآ یم  دیدپ  یرتکاب
                                                                                کی  زا  ،دبای  همادا  تعاس  24  اه یرتکاب
                                                                  :یلک روط هب
                                                                                2000 نزو هب اه یرتکاب زا یا هدوت ،یرتکاب
                                       m                                        نینچ ًلامع هّتبلا .دمآ دهاوخ دوجو هب نت
                                       n
                   :مینک یم فیرعت نینچ ار a ،n و  m یعیبط ددع ود ره یارب a >0 هاگره
                                                                                و بآ ،تروص نیا رد اریز ،دتفا یمن یقافّتا
                                       m
                                     a  n  =  n  a m                            یگدنز طیحم رد یدوز هب مزلا ییاذغ داوم
                                                                                لثم دیلوت هب رداق رگید و دوش یم مامت اهنآ
                                               m
                                               n
                        :دوش یم فیرعت ریز تروص هب a ،یعیبط ددع ود m و n و a > 0 رگا   زا  یضعب  هچرگا  .دوب  دنهاوخن  رتشیب
            m     1         1                                                   یرامیب و ییاذغ داوم داسف لماع اه یرتکاب
                  n
                         m
                    m
          a  n  = (a ) = (a ) n                                                 .دندیفم  اه یرتکاب  زا  یرایسب  اما  ؛دنتسه
                                m     1   −  m  1    m       m
                                      n
                :دوش یم فیرعت ریز تروص هب زین  a m  n    (a )  a  n  = ( a)=  n  a m  :نیاربانب   و  ییاذغ  یاه هدروارف  هیهت  رد  اه یرتکاب
                                             نینچمه
                                                          n
                                 n
                                    (a ) =
                                   =
                                              m n
                               a
             m                                                                  جارختسا و ییاسانش رد نینچمه و ییایمیش
           −      1
          a  n  =                                                               دربراک  تسیز  طیحم  یزاسکاپ  و  نداعم
                  m
                 a  n                                                           یزاس صلاخ یارب زین ییاه یرتکاب .دنراد
                                                                                دربراک مویناروا و سم دننام یندعم رصانع
          اهنآ لصاح ناکما تروص رد و دیسیونب لاکیدار لکش هب ار ریز راد ناوت دادعا امش نونکا   یزاسکاپ  رد  اه یرتکاب  نینچمه  .دنراد
                                                              .دیروآ تسد هب ار   یتفن یاه هدنیلاآ هب هدولآ یاه کاخ و اه بآ
                 3                          2                        2          اه یرتکاب .دنراد یعیسو دربراک ییایمیش و
                 4
                                                                     5
                                            7
              81  )پ                       3  )ب                     5  )فلا    یناهج  متسیسوکا  رد  مهم  رایسب  شقن
                                            3                        −  1       .دنراد  )یکشخ  و  یبآ  یاه متسیسوکا(
                                           4 )ث                   16  4   )ت    نژورتین  هب  ناهایگ  یبایتسد  هار  نیرت مهم
                                            2


                                                                                .دریگ یم تروص اه یرتکاب زا یخرب طسوت
                         :میراد ،دنشاب تبثم یدادعا b و a و ،دنشاب ایوگ ددع ود s و r رگا
                                                   r s
                    s
                         +
                r
            1( a ×  a =  a rs                    2( (a ) = a rs
                      r
                          r
                  r
            3( )a  b (  = a  × b
                                                                                                      60
   63   64   65   66   67   68   69   70   71   72   73