Page 71 - C112211
P. 71

تیاهن یب رد دح    مود سرد


                                                                                          تیاهن یب رد یهانتمان دح
             )یفنم کچوک ای( گرزب هاوخلد هزادنا ره هب دناوت یم f  (x) ینعی اهنآ رادقم ،x → -  ∞ ای x → +  ∞ یتقو هک دنتسه f دننام عباوت یخرب
                                    ٔ
                                               .میهد یم رارق هعلاطم دروم -   ∞ ای +  ∞ رد ار اه عبات هنوگ نیا راتفر شخب نیا رد .دوش
                  y
                     y =  x 3
                                                                                                    3
                 5                                                               .دیریگب رظن رد ار f  (x) = x  عبات :لاثم
                 4
                 3
                 2
                 1
                          x
            -2  -1  0  1  2
                 -1
                 -2          x    -   ∞ ←   -1000       -100      -10     10       100        1000     → +  ∞
                 -3
                               3
                 -4        y=x    -   ∞ ←  -1000000000  -1000000  -1000  1000    1000000   1000000000  → +  ∞
                 -5
                                                     3
             ردق هب x ندرک گرزب اب هک یروط هب دبای یم شیازفا مه x  رادقم ،x رادقم شیازفا اب هک دنهد یم ناشن عبات رادومن نینچمه و لااب لودج
                                    3
                                                                                             3
            :میراد یلک تلاح رد . lim x = +∞  میسیون یم تلاح نیا رد .درک رت گرزب یهاوخلد تبثم ددع ره زا ار x  رادقم ناوت یم ،یفاک
                             x→+ ∞

                               هطبار .دشاب هدش فیرعت (a  ,   +  ∞) لثم یا هزاب رد f عبات مینک ضرف :فیرعت

                               ٔ
                                                                               x
                               ددع ره زا ناوت یم ار f  (x) یاهرادقم هک تسانعم نیا هب  lim f ( ) = +∞
                                                                        x→+ ∞
                              .دوش رایتخا گرزب یفاک ردق هب x هکنآ رب طورشم ،درک رت گرزب یهاوخلد تبثم



                            3
             یفنم ددع ره زا ار x  رادقم ناوت یم ،یفاک ردق هب x نتفرگ کچوک و یفنم اب هک دوش یم هدید لااب رادومن و لودج زا هباشم شور هب
                                                                 3
                                   :تفگ ناوت یم یلک تلاح رد . lim x = −∞  میسیون یم تلاح نیا رد .درک رت کچوک یهاوخلد
                                                           x→−∞


                               هطبار .دشاب هدش فیرعت (-  ∞   ,   b) لثم یا هزاب رد f عبات مینک ضرف :فیرعت
                               ٔ
                                                                               x
                               ددع ره زا ناوت یم ار f  (x) یاهرادقم هک تسانعم نیا هب  lim f ( ) = −∞
                                                                        x→− ∞
                               یفنم و کچوک یفاک ردق هب x هکنآ رب طورشم ،درک رت کچوک یهاوخلد یفنم

                                                                          .دوش رایتخا




                                      .دنوش یم فیرعت هباشم شور هب زین  lim f  ( ) = +∞ و  lim f  ( ) = −∞ یاه هطبار :1 رکذت
                                                                                       x
                                                                      x
                                                               x→− ∞            x→+ ∞
                                                                                   x
                                                                  x
             نیا ،دش نایب لابق هک نانچمه .میمان یم تیاهن یب رد یهانتمان دح ار  lim f  ( ) = −∞ و  lim f  ( ) = +∞ دننام ییاه هطبار :2 رکذت
                      ً
                                                           x→+ ∞            x→+ ∞
              .دنشاب +   ∞ رد f عبات دح رگنایب هک دنتسین یقیقح ددع -  ∞ و +  ∞ هکارچ ؛دنتسه +  ∞ رد f عبات دح دوجو مدع زا ییاه تروص ،دروم ود
              61
   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75   76