Page 108 - C112244
P. 108
UV
–
یا هتسه و یمتا کیزیف اب ییانشآ :4 لصف – – – – –
– –
بسانم دماسب اب رون نیا .)2ــ4 لکش( دنوش یم لیسگ نآ زا ییاه نورتکلا دباتب یزلف یحطس هب شفنبارف رون دننام بسانم
–
–
– – – – – – – –
– .دنمان ىم نورتکلاوتوف ار زلف حطس زا هدش ادج یاه نورتکلا و کیرتکلاوتوف رثا ،ار یکیزیف هدیدپ
–
–
–
–
–
–
–
نورتکلا ٔ
ماگنه تشاد راظتنا ناوت یم نیاربانب .تسا یسیطانغمورتکلا یجوم ،رون میدید 3 لصف رد هک روط نامه
زلف → →
F = − eE یورین ،جوم نیا یکیرتکلا نادیم ،زلف حطس اب )یدورف رون( یسیطانغمورتکلا جوم شنک مهرب
رون یژرنا ،اه نورتکلا 2ــ 4 لکش
زلف حطس زا و دننک یم بذج ار یدورف اه نورتکلا زا یخرب ناسون هنماد یتقو ،بیترت نیا هب .دراداو ناسون هب ار اهنآ و دنک دراو زلف یاه نورتکلا هب
ٔ
.دنوش یم جراخ هاگدید نیا هب انب .دننک یم ادیپ زلف حطس زا ندش ادج یارب ار مزلا یشبنج یژرنا دوش گرزب یفاک ردق هب
.تسین راگزاس هبرجت اب هجیتن نیا هک یلاح رد دهد خر یدماسب ره اب دیاب هدیدپ نیا ،یکیسلاک
نادیم هنماد عبرم اب رون تدش هک تسا نیا لوسکام یسیطانغمورتکلا هیرظن یاهدمایپ زا رگید یکی
ٔ
ٔ
2
کی یازا هب دور یم راظتنا بیترت نیا هب .)I ∝ E ( تسا بسانتم یسیطانغمورتکلا جوم یکیرتکلا
یشبنج یژرنا اب اه نورتکلا دیاب میهد شیازفا ار زلف حطس رب یدورف رون تدش رگا ،نیعم دماسب
ّ
.دنک یمن دییأت ار نآ هبرجت هک یا هجیتن ،دنوش جراخ زلف زا یرتشیب
کمک هب کیرتکلاوتوف رثا هیجوت یارب نادنمشناد زا یرایسب شلات هک لاس 20 هب کیدزن زا سپ
هدننک عناق یحیضوت نیتشنیا 1905 لاس رد دوب هدیسرن هجیتن هب کیسلاک کیزیف یاه نوناق و میهافم
.درک تفایرد نآ نییبت رطاخ هب ار یدلایم 1921 لاس کیزیف لبون هزیاج و داد هئارا رثا نیا دروم رد
ٔ
ضرف ،ماسجا ییامرگ شبات هنیمز رد کنلاپ یلبق یاهراک هب هجوت اب دوخ کیرتکلاوتوف هیرظن رد نیتشنیا
ٔ
ٔ
هک ،یژرنا هتسب ره .تفرگ رظن رد یژرنا یاه هتسب زا یا هعومجم تروص هب ناوت یم ار f دماسب اب رون هک درک
ٔ
1
:دیآ یم تسد هب ریز هطبار زا هک تسا یا یژرنا یاراد ،دش هدیمان نوتوف اهدعب
E = hf )نوتوف یژرنا( )1ــ 4(
).م 1855 ــ1947( کنلاپ سکام نآ رادقم هک تسا هدش مولعم یبرجت روط هب و دوش یم هدیمان کنلاپ تباث h هطبار نیا رد
یرظن کیزیف رایشناد 1885 لاس رد -34
.تسا h = 6/63 * 10 J.s
،سیردت رب هولاع و دش لیک هاگشناد رد
کیمانیدومرت هرابرد یمهم یاه هلاقم یاه نورتکلا زا یکی اب ًافرص نوتوف ره ،دبات یم یزلف حطس رب مافکت یرون یتقو ،نیتشنیا رظن رب انب
ٔ
هنیمز رد وا یاهراک زا .درک رشتنم ار زلف زا نورتکلا ندرک جراخ دنیارف ات دشاب هتشاد یفاک یژرنا نوتوف رگا .دنک یم شنک مهرب زلف
ٔ
یموتناوک هیرظن هب هک ،یشبات فیط عیزوت
ٔ
1918 لاس لبون هزیاج یادها اب ،دیماجنا فرص نوتوف یژرنا زا یشخب تروص نیا رد .دوش یم لیسگ نآ زا ینآ روط هب نورتکلا ،دهد ماجنا
ٔ
یاه هتشون ،دعب یاه لاس رد .دش ریدقت .دوش یم لیدبت هدش جراخ نورتکلا یشبنج یژرنا هب نآ یقبام و دوش یم زلف زا نورتکلا ندرک ادج
یاه عوضوم هنیمز رد رتشیب کنلاپ یگتسب زلف سنج هب هک( هناتسآ دماسب هب موسوم یدماسب زا زلف حطس رب هدش هدیبات رون دماسب رگا
ٔ
هناتسآ رد تسرد .دوب یفسلف و یبهذم
ٔ
دروم یا هفرح رظن زا کنلاپ هک ینارود هدیدپ و دنرادن ار زلف زا نورتکلا ندرک جراخ یارب مزلا یژرنا لقادح ،اه نوتوف ،دشاب رتمک )دراد
ٔ
هنافسأتم ،دوب هتفرگ رارق ناگمه نیسحت یارب مزلا یژرنا لقادح یاراد نآ یاه نوتوف هک یرون یارب نینچمه .دهد یمن خر کیرتکلاوتوف
ِ
هتخیمآ یدژارت اب یو یصخش یگدنز
1909 یاه لاس یط هک یروط هب ،دش دادعت شیازفا ببس طقف )دماسب ندنام تباث اب( رون تدش شیازفا ،دنتسه کیرتکلاوتوف هدیدپ عوقو
ٔ
یاهرتخد و گرزب رسپ ،رسمه 1919 ات
اه نورتکلاوتوف یشبنج یژرنا هک یلاح رد ،دوش یم اه نورتکلاوتوف دادعت شیازفا هجیتن رد و اه نوتوف
.دنتفر ایند زا یتوافتم لیلاد هب شیولقود
.دنام یم رییغت نودب
دودح زا سپ ،1927 لاس رد کنلاپ
هاگشناد زا ،یهاگشناد هقباس لاس لهچ
ٔ
.دش هتسشنزاب نیلرب
.درک داهنشیپ راب نیتسخن یارب یدلایم 1926 لاس رد ،سیئول تربلیگ ،ییاکیرمآ ناد یمیش ار مان نیا ــ1
97